Kto umawiał się z Ludwik Sforza?

Ludovico Sforza, zwany Ludovico Il Moro lub Maur, znany także jako Ermelino (z wł. gronostaj), (ur. 27 lipca 1452 w Vigevano, zm. 27 maja 1508 w zamku Loches) – książę Mediolanu w latach 1494–1499, syn Franciszka I Sforzy. Młodszy brat Galeazzo Marii Sforzy.

Jego nauczycielem był humanista Francesco Filelfo. W latach 1480–94 Ludwik sprawował władzę jako regent małoletniego bratanka Gian Galeazzo Sforzy (ojca Bony Sforzy), a po jego śmierci został księciem Mediolanu. Był jednym z inspiratorów wyprawy króla Francji Karola VIII do Włoch z lat 1494–1495, która zapoczątkowała wieloletnie wojny włoskie. Początkowo był w sojuszu z Francją; gdy jednak Karol VIII w 1495 zajął Królestwo Neapolu, Ludovico przeszedł na stronę jego przeciwników, co zmusiło Karola do opuszczenia Włoch. W 1499 roku został pozbawiony władzy przez kolejnego króla Francji Ludwika XII, popieranego przez Wenecję. Na krótko odzyskał władzę w Mediolanie, jednak w kwietniu tego roku Francuzi raz jeszcze opanowali Księstwo, a sam Ludovico został przez nich ujęty i do śmierci więziony w zamku Loches w Turenii.

W 1491 roku poślubił Beatrice d’Este, córkę księcia Ferrary. Przydomek Maura nadano mu ze względu na śniadą cerę oraz jedno z jego imion (Mauro). Uchodził on za bezwzględnego, chciwego i ambitnego władcę, ale jednocześnie inteligentnego i pragmatycznego. Za jego panowania mediolański dwór stał się najświetniejszy w Europie, pracowali dla niego architekt Bramante i Leonardo da Vinci, który sportretował jego kochankę Cecylię Gallerani na obrazie Dama z gronostajem oraz nieślubną córkę Biankę na portrecie zwanym La Bella Principessa (pochodzącym prawdopodobnie z egzemplarza Sforziady przechowywanego w Bibliotece Narodowej w Warszawie).

Finansował budowy kanałów i fortyfikacji oraz urządzał wielkie festyny. Aby zwiększyć prestiż Mediolanu sprowadzał do miasta uczonych i artystów. Jego marzeniem było sfinansowanie pomnika konnego upamiętniającego jego ojca Franciszka.

Na portretach renesansowych był ukazywany jako krzepki i otyły mężczyzna o obfitym podbródku.

Bernardina de Corradis (fl. XV-XVI secolo) fu amante di Ludovico il Moro, duca di Milano.

Cecylia Gallerani (ur. 1473, zm. 1536) – kochanka księcia Ludwika Sforzy, matka jego syna o imieniu Cesare.

Była córką dyplomaty i doradcy finansowego. Jej rodzina nie była zamożna. Gdy Cecylia miała siedem lat, zmarł jej ojciec. Jego majątek podzielono pomiędzy Cecylią a jej sześcioma braćmi. Cecylia była kobietą bardzo dobrze wykształconą. Biegle władała łaciną, tworzyła poezję po włosku, śpiewała i grała na instrumentach muzycznych. Była porównywana do Safony.

W wieku dziesięciu lat wyszła za mąż za Giovanniego Stefana Viscontiego. Małżeństwo zostało zaaranżowane przez jej braci. Kontrakt małżeński unieważniono cztery lata później, oficjalnie z powodu nieuiszczenia kolejnych rat posagu przez braci Cecylii. W piśmie zawarto zapis informujący, że małżonkowie nie odbyli nigdy stosunku seksualnego. Unieważnienie małżeństwa miało miejsce w tym samym czasie, gdy Cecylia Gallerani została kochanką Ludwika Sforzy. Co najmniej od 1489 roku Cecylia mieszkała w apartamencie księcia Ludwika. W 1489 roku Ludwik Sforza zlecił Leonardowi da Vinci namalowanie portretu Cecylii Gallerani. Dzieło, znane dziś jako Dama z gronostajem, zostało ukończone około 1489–1490 roku.

Z czasem została patronką pisarzy. Wspierała m.in. Matteo Bandellego, który zadedykował jej dwie powieści.