Kto umawiał się z Adam Mickiewicz?

Adam Bernard Mickiewicz (24 December 1798 – 26 November 1855) was a Polish poet, dramatist, essayist, publicist, translator and political activist. He is regarded as national poet in Poland, Lithuania and Belarus. He also largely influenced Ukrainian literature and affected Russian literature. A principal figure in Polish Romanticism, he is one of Poland's "Three Bards" (Polish: trzej wieszcze) and is widely regarded as Poland's greatest poet. He is also considered one of the greatest Slavic and European poets and has been dubbed a "Slavic bard". A leading Romantic dramatist, he has been compared in Poland and Europe to Byron and Goethe.

He is known chiefly for the poetic drama Dziady (Forefathers' Eve) and the national epic poem Pan Tadeusz. His other influential works include Konrad Wallenrod and Grażyna. All these served as inspiration for uprisings against the three imperial powers that had partitioned the Polish–Lithuanian Commonwealth out of existence.

Mickiewicz was born in the Russian-partitioned territories of the former Grand Duchy of Lithuania, which had been part of the Polish–Lithuanian Commonwealth, and was active in the struggle to win independence for his home region. After, as a consequence, spending five years exiled to central Russia, in 1829 he succeeded in leaving the Russian Empire and, like many of his compatriots, lived out the rest of his life abroad. He settled first in Rome, then in Paris, where for a little over three years he lectured on Slavic literature at the Collège de France. He was an activist, striving for a democratic and independent Poland. He died, probably of cholera, at Istanbul in the Ottoman Empire, where he had gone to help organize Polish forces to fight Russia in the Crimean War.

In 1890, his remains were repatriated from Montmorency, Val-d'Oise, in France, to Wawel Cathedral in Kraków, Poland.

Ksawera Deybel, Xawera Deybel, właśc. Anna Józefa Maria Mainard z domu Deybel (ur. 30 października 1818 w Wilnie, zm. 11 lutego 1900 w Nicei) – polska śpiewaczka, członkini Koła Sprawy Bożej i uczennica Fryderyka Chopina. Wieloletnia kochanka Adama Mickiewicza, któremu najprawdopodobniej urodziła co najmniej jedno dziecko.

Była córką Ksawerego Deybla i Albiny z domu Reszka. Państwo Deybel prowadzili w Wilnie słynną pensję dla dziewcząt, w której uczyło wielu filomatów, m.in. Tomasz Zan i Teodor Łoziński. Zgodnie z panującym zwyczajem po zakończeniu nauki Anna Deybel sama zaczęła kształcić młodszych uczniów, wśród których były córki Wawrzyńca i Maryli Puttkamerów.

W 1840 roku w Wilnie wystąpiła słynna śpiewaczka Sabina Heinefetter. Zachwyciła się mezzosopranem młodej Deyblówny i postanowiła wziąć ją pod swoje skrzydła. Wspólnie wystąpiły na koncercie w Moskwie w kwietniu 1841 roku, gdzie wykonały duet Normy i Adalgizy z opery Belliniego Norma. Tam też po raz pierwszy Anna przedstawiła się jako Anna Ksawera Deybel (od imienia ojca).

Na przełomie 1841 i 1842 roku Deybel przyjechała do Paryża, gdzie przez pewien czas uczęszczała na lekcje do Fryderyka Chopina. Zamieszkała u Adama i Celiny Mickiewiczów. Uczyła ich najstarszą córkę Marynię, a później także młodsze dzieci. Wspólnie z Mickiewiczami dołączyła do Koła Sprawy Bożej założonego przez przybyłego z Litwy Andrzeja Towiańskiego i jego żonę.

Niedługo później Mickiewicz i Ksawera nawiązali romans. Towiański potępił ten związek, zarządzając rozdzielenie kochanków. Przez krótki czas Deybel mieszkała u Seweryna Pilchowskiego, towiańczyka i powstańca listopadowego. Około 1847 roku urodziła córkę Klarę, której ojcem był prawdopodobnie Pilchowski. Niedługo później Ksawera z dzieckiem wróciła do Mickiewiczów, gdzie mieszkała przez kolejne lata mimo konfliktu z Celiną, i wznowiła romans z poetą. Około 1849 roku urodziła kolejną córkę, Andrée, której ojcostwo przypisuje się Mickiewiczowi.

5 marca 1855 roku w wyniku choroby nowotworowej zmarła Celina Mickiewiczowa. Niecałe dwa miesiące później, 28 kwietnia, Ksawera poślubiła Jeana-Isidore’a Edmonda Mainarda, komisarza policji i towiańczyka. Państwo Mainard mieli troje dzieci – Emmanuela, Joachima i Charlesa.

Po śmierci ojca Władysław Mickiewicz wraz z siostrą Marią postanowili zniszczyć wszystkie dokumenty i listy dotyczące Ksawery, aby jej romans z poetą odszedł w niepamięć. Dopiero Boy-Żeleński odkrył tę tajemnicę na nowo w wydanych w 1929 roku Brązownikach.

Maryla Wereszczakówna, właśc. Marianna Ewa Puttkamerowa z domu Wereszczaka, herbu Kościesza (ur. 24 grudnia 1799 w Tuhanowiczach, zm. 28 grudnia 1863 w Brażelcach) – szlachcianka, hrabina, ukochana Adama Mickiewicza, cioteczna siostra Ignacego Domeyki.

Urodzona w dworze w Tuhanowiczach jako 3. dziecko Antoniego Wereszczaki, marszałka szlachty powiatu nowogródzkiego i Franciszki (z domu Ancuta), córki sędziego brzeskiego. Ochrzczona 1 stycznia 1800 roku w kościele w Worończy. Rodzicami chrzestnymi byli Hipolit Domeyko, rejent ziemski nowogródzki i Anna Wereszczakowa, podkomorzyna nowogródzka, a asystowali Stefan Wereszczaka (mąż Anny) i Karolina Domeykowa (żona Hipolita).

Latem 1818 lub 1819 roku Adam Mickiewicz przyjechał wraz z Tomaszem Zanem do Tuhanowicz, co zapoczątkowało wzajemną, niespełnioną i nieszczęśliwą miłość do Maryli Wereszczakówny. Wereszczakówna była wówczas już zaręczona z hrabią Wawrzyńcem Puttkamerem herbu Bradacice (wł. Wawrzyniec Stanisław Jan hr. Puttkamer z Wersowiczów Siekierka), z którym wzięła ślub w 1821 i zamieszkała w majątku w Bolcienikach. Sąsiednim majątkiem w Płużynach zarządzał Michał Wereszczaka, przyjaciel Adama Mickiewicza; po ślubie Maryli zamieszkała tu jej matka, Michał zaś przejął Tuhanowicze. 1 sierpnia 1821 w Cyrynie Mickiewicz, wówczas nauczyciel szkół kowieńskich, z hrabiną Puttkamerową trzymali do chrztu Franciszka Sakowicza.

Zarówno w Płużynach, Tuhanowiczach i Bolcienikach bywał Adam Mickiewicz, w Płużynach w sierpniu 1821 przy okazji imienin ukochanej Mickiewicza powstawała Świtezianka. Wereszczakówna była ponadto adresatką wiersza Do M***, upamiętniona w Balladach i romansach (w wierszu Do przyjaciół poprzedzającym balladę To lubię i tejże) i w IV części Dziadów.

W czerwcu 1833 roku Puttkamerowie Maryla z Wereszczaków z mężem Wawrzyńcem byli tymczasowo aresztowani za pomoc udzieloną emisariuszowi Marcelemu Szymańskiemu.

Po śmierci męża w 1850 Maryla przeprowadziła się do sąsiedniego majątku Brażelce, gdzie zmarła w 1863.

Pochowana została 29 grudnia 1863 na cmentarzu donatorskim przy katolickim kościele św. Jana Chrzciciela w Bieniakoniach.

Córka Zofia Puttkamer (1828-1897) w roku 1847 poślubiła Andrzeja Kalinowskiego, ojca Rafała Kalinowskiego, świętego Kościoła katolickiego.