Kto umawiał się z Róża Luksemburg?

Róża Luksemburg, właśc. Rozalia Luxenburg, ps. R. Kruszyńska, Spartakus, Junius (ur. 5 marca 1871 w Zamościu, zm. 15 stycznia 1919 w Berlinie) – polska ekonomistka, myślicielka polityczna, działaczka antywojenna i działaczka polskiej oraz niemieckiej socjaldemokracji. Współzałożycielka, przywódczyni i główny ideolog SDKPiL, współzałożycielka Komunistycznej Partii Niemiec (KPD). Urodzona i wychowana w zasymilowanej rodzinie żydowskiej w Polsce; w 1897 otrzymała obywatelstwo niemieckie.

Ze względu na ostrą krytykę zarówno leninowskiej, jak i bardziej umiarkowanej socjaldemokratycznej szkoły socjalizmu, Róża Luksemburg spotkała się z ambiwalentnym odbiorem wśród uczonych i teoretyków lewicy politycznej. Niemniej, po okresie stalinizmu, sfałszowany obraz Róży Luksemburg oraz jej politycznego sojusznika Karla Liebknechta były wykorzystywane przez propagandę komunistycznego rządu Niemieckiej Republiki Demokratycznej.

Pomimo własnej polskiej narodowości i silnych związków z polską kulturą, konflikt z Polską Partią Socjalistyczną (PPS) oraz późniejsza krytyka stalinowców uczyniły z niej kontrowersyjną postać historyczną we współczesnym dyskursie politycznym Polski.

Leon Jogiches ps. „Jan Tyszka”, Grozowski (ur. 17 lipca 1867 w Wilnie, zm. 10 marca 1919 w Berlinie) – działacz polskiej i międzynarodowej socjaldemokracji, współtwórca i ideolog Socjaldemokracji Królestwa Polskiego i Litwy, sekretarz generalny Komunistycznej Partii Niemiec (KPD) (1919).